Vừa qua, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và Sở KH&CN Hoà Bình đã tổ chức Hội nghị bàn giao bộ gõ và tài liệu học chữ Mường. Đồng chí Bùi Văn Chủm – Phó Giám đốc Sở KH&CN chủ trì Hội nghị.
Thực hiện Kế hoạch số 118/KH-UBND ngày 27/10/2016 của UBND tỉnh Hoà Bình về việc triển khai ứng dụng bộ chữ dân tộc Mường tại tỉnh Hoà Bình, năm 2017, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đã phối hợp với Viện Ngôn ngữ học và Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam triển khai thực hiện Đề tài “Xây dựng bộ gõ chữ Mường; biên soạn tài liệu dạy – học chữ Mường” nhằm quảng bá và đưa bộ chữ Mường vào trong đời sống; khẳng định bộ chữ Mường là chữ viết chính thức của dân tộc Mường tại tỉnh Hòa Bình, góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của dân tộc.
Bộ gõ được xây dựng trên cơ sở unicode đã được hoàn thiện, có thể đưa vào sử dụng. Theo đó, bộ gõ chữ Mường được sử dụng bằng phần mềm Unikey Muong 3.62, trên hệ điều hành Window 7/Vista trở lên, bộ gõ hỗ trợ hoạt động từ phiên bản Word Office 2003 trở lên, hiện tại bộ gõ chưa chạy chính xác trên môi trường web, tuy vậy các ký tự gõ ra khi sao chép từ Word Office và dán vào web vẫn hiển thị tốt. Các font chữ mà bộ gõ có thể sử dụng, hiển thị đẹp và không lỗi gồm: times new Romans, Arial, Calibri, Seogoe UI.
Tài liệu học chữ Mường cho người biết nói tiếng Mường và biết tiếng Việt (nói và viết) tập trung vào những điểm khác biệt giữa bộ chữ Mường và chữ Quốc ngữ, trong đó chú ý tới hai điểm quan trọng là phản ánh được đặc trưng của tiếng Mường, tạo được sự thống nhất trong cách viết “đọc thế nào viết thế nấy”. Tài liệu gồm 10 bài, trong đó có 7 bài học và 3 bài ôn tập, được dạy trong thời lượng 45 tiết học. Mỗi phần học đều có phần ôn luyện, các bài học được tinh gọn, dễ hiểu, có thể thao tác ngay trên máy tính và chữ viết tay. Giúp cho người học trong một thời gian ngắn có thể đọc, viết được.
Cùng với việc xây dựng bộ gõ chữ Mường và biên soạn tài liệu dạy – học chữ Mường, hiện nay Báo Hòa Bình đã triển khai việc thử nghiệm Chuyên trang Tiếng Mường trên Báo Hòa Bình điện tử. Dự kiến sau khi bộ gõ chữ Mường được nghiệm thu sẽ chính thức đi vào hoạt động, góp phần từng bước quảng bá và đưa bộ chữ Mường vào đời sống nhân dân tỉnh Hòa Bình.
Cũng tại hội nghị, các đại biểu tham dự đề xuất với Sở KH&CN tham mưu với UBND tỉnh ban hành kế hoạch phổ biến, dạy, học và ứng dụng bộ chữ dân tộc Mường trong thực tiễn một cách thống nhất và đồng bộ.
(Sở KH&CN Hoà Bình)
